Đâu là nguyên nhân khiến sản lượng điện thương phẩm của PTC3 giảm nhưng lưới điện lại đầy tải, quá tải?

Theo kế hoạch được giao, trong 4 tháng đầu năm 2022, Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) được giao sản lượng điện thương phẩm 6.042 triệu kWh. Tuy nhiên, tính đến ngày 30/4/2022, sản lượng điện thương phẩm của Công ty đạt 1.902 triệu kWh, bằng 31,48% kế hoạch và giảm 13,7% so với cùng kỳ năm 2021. Vậy nguyên nhân của việc giảm sâu này?

Phát cao nguồn điện tại chỗ của các công ty điện lực

Năm 2022 là năm đất nước khôi phục lại kinh tế sau đại dịch COVID-19, dự báo nhu cầu sử dụng điện sẽ cao hơn năm 2021. Tuy nhiên ngay từ những ngày đầu năm 2022, ngành Điện đã gặp khó khăn trong sản xuất vì nguồn nhiên liệu đầu vào cho nhà máy nhiệt điện không đáp ứng nhu cầu sản xuất do ảnh hưởng của tình hình thế giới. Tập đoàn điện lực Việt Nam đã huy động toàn bộ các nguồn điện hiện có để đảm bảo cung cấp điện cho đất nước. Trong đó có các công ty điện lực tỉnh huy động tối đa các nguồn điện năng lượng và năng lượng tái tạo tại các địa phương, các nhà máy năng lượng tái tạo nối lưới .

Ông Hồ Công – Phó Giám đốc PTC3 cho biết: Tại khu vực lưới điện truyền tải do PTC3 quản lý, trên 9 tỉnh Nam miền Trung và Tây Nguyên (Bình Định, Gia Lai, Phú Yên, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Đắk Nông, Ninh Thuận, Bình Thuận, Lâm Đồng ), từ sau năm 2019 đến nay các nguồn năng lượng tái tạo đấu nối lưới điện được đầu tư đưa vào sản xuất điện khá lớn chiếm khoảng 53% công suất các nguồn năng lượng truyền thống cộng lại. Khả năng cân bằng thừa công suất nội vùng tại các tỉnh vào ban ngày ở các tỉnh trên khá cao. Vì vậy các Công ty Điện lực địa phương đã khai thác tối đa công suất các nguồn năng lượng tái tạo để cung cấp cho địa phương và lượng công suất phát thừa truyền ngược lên lưới điện truyền tải.

Do vậy sản lượng điện thương phẩm từ lưới truyền tải cung cấp cho các địa phương giảm nhiều, đặc biệt như Công ty Điện lực Phú Yên, Gia Lai, Đắk Nông chỉ nhận chưa đến 20% sản lượng/sản lượng điện thương phẩm của địa phương.

PTC3 đẩy mạnh ứng dụng KHCN vào công tác QLVH lưới điện truyền tải

Trước câu hỏi của phóng viên về việc mặc dù sản lượng điện thương phẩm của PTC3 giảm mạnh nhưng lưới điện truyền tải của Công ty luôn vận hành trong tình trạng đầy, có thời điểm quá tải, điều này có mâu thuẫn gì không? Ông Hồ Công – Phó Giám đốc PTC3 cho biết: Từ sau năm 2019, khi các nguồn năng lượng tái tạo được đầu tư phát triển mạnh tại các địa phương trên địa bàn PTC3 quản lý thì vai trò của Công ty truyền tải 3 từ một đơn vị truyền tải để cung cấp điện cho các điện lực địa phương nhằm đảm bảo nhu cầu sinh hoạt và phát triển kinh tế tại địa phương, nay chuyển thành đơn vị truyền tải nguồn năng lượng từ các nhà máy điện NLTT lên lưới truyền tải vào miền Nam hoặc ra phía Bắc vào ban ngày, ban đêm truyền tải công suất nguồn thủy điện, điện gió. Vì vậy lưới điện truyền tải điện vào ban ngày có nhiều đường dây, trạm biến áp luôn đầy tải, như các máy biến áp tại TBA 220kV Ninh Phước, Tháp Chàm, Phan Rí… cùng nhiều tuyến đường dây thường xuyên vận hành với mức mang tải cao từ 80 -100%, đôi khi có quá tải.

“Tổng sản lượng truyền tải trên lưới điện PTC3 tính đến hết tháng 4/2022 là hơn 19,7 tỷ kWh điện tăng so với cùng kỳ năm 2021 là 5,4% và dự kiến sẽ còn tăng nhiều trong những tháng nắng nóng sắp đến.Trong đó sản lượng điện truyền tải PTC3 giao cho PTC4 là  hơn 15,9 tỷ kWh điện/ 35,5 tỷ kWh điện thương phẩm của Tổng công ty Điện lực miền Nam và Tổng công ty Điện lực TP.HCM, chiếm 44,9 % tổng sản lượng điện thương phẩm của 2 tổng công ty điện lực này” .

Thách thức lớn từ truyền tải điện cao

Với áp lực truyền tải cao trên lưới điện khu vực, Công ty cũng gặp rất nhiều khó khăn trong công tác quản lý vận hành, lực lượng trực tiếp quản lý vận hành đã phải tăng cường kiểm tra thiết bị trạm, kiểm tra trên các tuyến đường dây đặc biệt và vào thời điểm truyền tải cao vào buổi trưa nắng nóng, rà soát hàng lang tuyến, chống cháy trên hành lang không để sự cố xảy ra làm gián đoạn cung cấp điện.

Ban ngày thì phải kiểm tra phát nhiệt các điểm tiếp xúc, chống cháy hành lang, nhắc nhở nhân dân không vi phạm an toàn hành lang lưới điện (như để các phương tiện quá khổ di chuyển qua các điểm giao chéo, trẻ em thả diều, dân đốt rẫy…), ban đêm thì phải kiểm tra nhiễm bẩn cách điện và triển khai vệ sinh cách điện hotline khi có những vị trí nhiễm bẩn vượt quy định vận hành.

Ông Hồ Công – Phó Giam đốc PTC3 nhấn mạnh thêm: Ngoài công tác quản lý vận hành, các đơn vị còn triển khai kiểm định, thí nghiệm các thiết bị trạm, duy tu, bảo dưỡng lưới điện. Các công việc này đòi hỏi phải cắt điện một phần mới thực hiện được, tuy nhiên do nhu cầu truyền tải điện cao, nên thời gian các điều độ bố trí cắt điện ngắn, với tinh thần “thích ứng an toàn, kinh hoạt và hiệu quả”, Công ty phải huy động nhân lực, vật lực để có thể hoàn thành được khối lượng công việc được nhiều nhất có thể. Có nhiều trường hợp không thể bố trí cắt điện ban ngày được, thì nhiều hạng mục công việc phải thực hiện vào ban đêm, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi người lao động làm việc trên cao trong những khu vực địa hình thời tiết thay đổi, tiềm ẩn nguy hiểm rủi ro và lao động sửa chữa lưới điện ban đêm dài ngày là trái ngược với đồng hồ sinh học của người công nhân lao động. Trong 4 tháng đầu năm 2022, PTC3 đã thực hiện 346 lần cắt điện để để sửa chữa bảo dưỡng thiết bị, vệ sinh cách điện, xử lý phát nhiệt, xử lý tiếp xúc, lắp đặt và thí nghiệm định kỳ thiết bị, trong đó có 117 lần cắt điện đêm.

Để đảm bảo QLVH an toàn lưới điện truyền tải, PTC3 thường xuyên phải cắt điện đêm để bảo dưỡng sửa chữa

Trong thời gian đến lưới điện Công ty Truyền tải điện 3 sẽ tiếp tục gặp nhiều khó khăn trong các vấn đề về vận hành đầy, quá tải do phải giải tỏa các nguồn NLTT, năng lượng truyền thống ràng buộc các điều kiện luân phiên phân bổ các nguồn điện truyền thống phát điện vào ban đêm, ưu tiên giải tỏa năng lượng tái tạo ban ngày cũng như đảm bảo truyền tải điện cho các trung tâm phụ tải lớn ở hai miền Nam – Bắc. Nhiều yếu tố rủi ro khó dự báo trước trong vận hành có thể mất ổn định hệ thống điện truyền tải, do nhường chổ khai thác cao năng lượng tái tạo vào ban ngày và khởi động luân phiên phát nguồn điện truyền thống vào ban đêm.

PTC3 đề nghị các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ xây dựng và đóng điện công trình đang được triển khai như: Đường dây 220kV Nha Trang – Tháp Chàm mạch 2 và công trình treo dây mạch 2 đường dây 220kV Nha Trang – Tháp Chàm mạch 2. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng và đóng điện đường dây 220kV Nha Trang – Krông Buk mạch 2, Krông Buk – Pleiku 2 mạch 2 trong năm 2022 để giải quyết tình trạng vận hành đầy tải, quá tải các đường dây 220kV khu vực Phú Yên, Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk trong những năm tiếp theo. Đồng thời nâng công suất các máy biến áp tại các trạm biến áp 500kV Di Linh, Đắk Nông, Pleiku 2 nhằm chống quá tải cho các máy biến áp hiện hữu...

Cùng với đó cần thiết chuẩn bị đầu tư xây dựng sớm các đường dây theo đề án quy hoạch sơ đồ lưới điện VIII được duyệt, để giải quyết tình trạng vận hành đầy tải, quá tải và vận hành ổn định tin cậy hệ thống lưới điện truyền tải.

PV